1954 senesin de ABD de görülen tahıl ürünlerinin bir numaralı düşmanı olan bu mantar türü zaman zaman mahsulün % 90 oranında kaybına yol açmışdı.50 li yıllarda bir çok araştırmacı ABD'li Norman Borlaug ile birlikte bu mantara dayanıklı bir tahıl türü üretmeyi başarmışlar.Bu başarıları Yeşil Revülasyon olarak tarım alanında yerini almışdı.1970 yılında bu çalışmalar kendisine Nobel barış ödülünü bile getirmişdi.
1960 yıllarında geliştirilen önlemlerin sonucunda geçmişte kaldığının sanıldığı belirtilen haberde ancak mantarın yeni türü olan Ug99’nun, birkaç yıl önce ilk olarak Uganda’da ortaya çıktığı, yapılan testlerin sonucunda hemen hemen her türlü buğdayın bundan etkilendiği gözlendiği kaydedildi.
Nobel ödüllü tarım uzmanı Norman Borlaug’un, yeni mantar türü ile ilgili olarak “Bunun, büyük bir sosyal ve insani yıkım potansiyeli var” olarak açıklamaktadir.Kara pas hastalığının binlerce yıl dünyanın birçok bölgesinde ki buğday üretimine büyük zarar verdiğini anımsatarak, İncil’de de buna değinildiğine dikkat çekti.
BM’nın gıda ve tarım örgütü FAO uzmanı Wafa Khoury de, yıllarca dayanıklı olan buğday türlerinin artık dayanıklı olmadığının saptandığını belirterek “Dünya 60 yıl güvenli oldu ancak artık İncil’de söz edilen ve mahsullerimizi mahveden salgın geri döndü. Bu çok ciddi bir durum” şeklinde konuştu.
Ug99’nun özellikle buğdaydaki dirençli genlere saldırdığına dikkat çeken Khoury, “Bunun sonucunda gelişmekte olan ülkelerdeki buğday türlerinin yüzde 80’inin mantardan etkilenebileceğine inanılıyor” dedi.
Ug99’nun Yemen’e sıçradığının, geçen Şubat ayında doğrulandığını belirterek, “Rüzgarlara ilişkin etüdler, Ug99’nun kısa bir süre içerisinde Suudi Arabistan ve Ortadoğu’ya yayılacağını gösteriyor. Sonunda Suriye, Lübnan, Türkiye, İran, Pakistan ve Avrupa da etkilenebilir.”
Buğday sorunlarına çözüm bulmayı amaçlayan Uluslararası Pas Girişimi’nden Rick Ward da “Ug99’a dayanıklı yeni buğday türlerini geliştirmemiz gerekiyor” dedi. Ward “Eğer bunun yapmazsak Mısır ve Pakistan gibi ülkelerin buğday üretiminde feci kayıpları ile karşı karşıya kalmaları olasılığı var” uyarısını yaptı.
Bilimadamları, salgının, aralarında Türkiye, İran ve Hindistan gibi ülkeleri etkileyeceğine, milyonlarca insanın açlığa sürükleneceğine inanıyorlar.
Afrika’nın Uganda, Kenya ve Etiyopiya’da buğday alanlarında yıkıcı etkilerini gösteren ve Yemen’e de sıçrayan kara pas (Puccinia graminis) adlı mantarın yeni bir türü olan Ug99’nun, yayılması sonucun da bir milyar aşkın insanın ana besin kaynağını yok olunacağına inanıyorlar. Bazı gözlemciler, buğdaya büyük bir bağlılığı olan Mısır’a bu yılın sonundan önce ulaşabileceği uyarısını yapıyorlar.
Saygılarla.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder